77 yıldır değiştirilmeden halen kullanılan Hollanda Eğitim Sistemi’ni Hollandalılar Dutch Way Education System şeklinde adlandırıyorlar. Bu eğitim sistemi yukarıda tabloda da özetlendiği şekilde 8 yıllık bir ilköğretimle başlıyor bu dönem ikiye ayrılıyor 2 yıl anaokulu ( burada sadece değerler eğitimi veriliyor ) ardından da 6 yıllık bir ilkokul ve ortaokul diyebileceğimiz bir bölüm. İlköğretiminin ardından öğrenciler CİTO denilen bitirme sınavlarına tabii oluyorlar ve bu sınav sonucunda göre Mavo – Havo – VWA şeklinde adlandırılan lise türlerinden birine gidebiliyorlar. Bu lise türlerine göre de meslek seçimleri şekillenmeye başlıyor. Ancak burada öğrenciler hakkında tutulan gelişim raporlar, sınavlar ve öğretmen görüşleri de öğrencilerin liseye geçişinde ve lisedeyken de lise türleri arası geçişlerde çok önemli rol oynuyor. Örnek vermek gerekirse bir öğrenci Düz lisede iken başarı gösterip Fen Lisesi türündeki okula geçebiliyor ancak okuduğu sınıfı tekrar okumak şartı ile. Tam tersi de olabiliyor öğrenci Meslek Lisesi türündeki bir okula da yönlendirilebilir bu seferde daha üst düzey bir okuldan geldiği için sınıf kaybı yaşamadan aynı sınıftan okumaya devam edebilir. Bu geçişlerde Matematik, Fen, Flemenkçe, İngilizce derslerindeki başarılarılar ön plana çıkıyor. ŞÖK dediğimiz şube öğretmenler kurulu toplantılarında öğrenciler tek tek değerlendiriliyor ve 3 ders ve üstünde dersten kalan öğrenci sınıf tekrarı yapmak zorunda kalıyor. Öğrencilere atanan danışmanlar 3 yıl değişmeden devam ediyor ki öğrenci gelişim raporlarını ve görüşleri çok daha net ortaya çıkabilsin. CİTO denilen bitirme sınavı yine lise bitiminde tekrar uygulanıyor ve öğrencinin okulunu bitirmeye hak kazanıp kazanmadığı belirleniyor.
*Meslek seçimlerinde ailenin etkisi olmuyor okuldan öğretmen görüşleri ve danışman öğretmenlerin yönlendirmeleri ve öğrencinin isteği ile meslek seçimleri şekilleniyor.
Üniversiteye Kayıt Yaptırmak!
Üniversiteler Dutch Way sisteminde öğrenci alımlarını kendileri yapıyorlar. Bir öğrenci bir fakülte de okumak istiyor ise o fakültenin belirlediği lise deki dersler almış olması gerekmekte. Örneklendirmek gerekirse;
Mühendis olmak isteyen bir öğrenci lise de temel ve ileri seviye matematik dersi almak zorunda bu derslerde ileri seviye matematik sadece VWO dediğimiz fen lisesi türündeki okulda var bu sebeple Mühendis olmak isteyen öğrenci lise de iken bu hedefini planlayıp bu dersleri alabileceği lisede okumak zorunda. Tüm bu dersleri almak bir üniversiteye girmek için yeterli mi? Tabi ki değil! Yine örneklendirerek gidelim Hukuk Fakültesi okumak isteyen bir öğrenci Üniversiteye başvuruyor ve Hukuk okumak istediğini belirttiğinde kendisine 2 ay öncesinden çalışması için gerekli kitap ve kaynaklar veriliyor. 2 ayın sonun da öğrenci üniversite de deneme derslerine giriyor. Bu derslerde Üniversite hocalarının gözlemi olumlu olur ise halen kayıt yaptıramıyor 🙂 böylece ilk aşamayı aşmış ve Üniversitenin yapacağı Hukuk Fakültesi sınavına girmeye hak kazanıyor. Bu sınavı da geçebilirse artık Hukuk Fakültesine kayıt yaptırma hakkına sahip oluyor. Ne süreç ama değil mi?
Hollanda da dershane veya kurs mantığı yok. Öğrenciler sadece okulda eğitim alıyorlar. Bunun yanında Açık öğretim fakülteleri sadece yetişkinleri öğrenci olarak kabul ediyor. Hollanda da devlet okulları ücretsiz fakat ülkede faaliyet gösteren uluslararası okullar (Baccalaureate ) ücretli. Üniversiteler ücretli ancak üstün yetenekli öğrenciler için ücretsiz.
Sosyal Hayat
Biraz da öğrencilerin sosyal hayatlarından bahsedelim. Tüm öğrenciler mutlaka eğitim öğretim hayatları boyunca bir spor dalı ve bir sanat dalı ile ilgileniyorlar. Öğrenciler anaokulundan itibaren okula bisiklet ile geliyorlar. Bisiklet çok önemli bir kültür. Hemen hemen herkes bisiklet ile ulaşım sağlıyor. Öğrencilerin okulları 15 KM’den uzakta ise öğrenci kartı ile ücretsiz bir şekilde yararlanabiliyor. Çocuklar 6 aylıktan itibaren haftada bir gün kreşe gelmesi zorunlu. 2 yaşına kadar çocuklara ebeveynler bakabilir. Kreşler yine ücretsiz şekilde kullanılabiliyor.
Kaynak: Career with Steam K 101 Projesi www.steamkariyer.org
